Cov kev ua si uas kawm nyob rau hauv lub khob caw


«Dab tsi li koj saib hauv no khob liab caw?» thov kom muaj ib tug qhua rau philosopher Edgar Morin. Nws teb: "Kuv saib tus hais txog qhov atom, Kuv pom helium nuclei, Kuv pom cov hmab uas ua tau tus txiv quav ntswv nyoos thiab ces tus Mediterranean, lub hauv paus chiv keeb ntawm lub neej, thiab ntau ntxiv. Kuv pom tus me nyuam yug ntawm lub ntug vim kuv pom tau hais tias yog ua nyob hauv tus thawj vib nas this. Kuv pom lub hnub ua ntej peb vim peb cov atoms ntawv yog forged tsis pub dhau uas ' astro uas muaj pob tawg lawm. Ces cov ntawd cov yog txuas mus rau lwm cov atoms nyob rau hauv cov thoob khib nyiab cosmic ntawd tsi, cov khib nyiab uas nws, los grouping ua ke, yuav tau lub ntiaj teb. Kuv pom tias muaj pes tsawg leeg qhov macromolecules assembled mus tsim lub neej. Kuv pom cov thawj nyob hlwb, rau txoj kev cog ntiaj teb, lub domestication ntawm Grapevine nyob hauv cov teb chaws Mediterranean. Kuv pom cov Bacchanalia thiab cov revels. Mus saib txiv hmap hom xaiv, chaw zov ib ncig lub vineyards millennial. Kuv pom thaum kawg tau rau txoj kev siv tshuab niaj hnub uas yog hnub no tso cai rau koj los tswj qhov kub by means of fermentation cellars. Pom yav dhau tag nrho cosmic thiab cov neeg los nyob rau hauv lub khob caw no thiab, tau mas, tus me nyuam thiab cov twb Bordeaux.»1

Enlightening cov kauj ruam no los ntawm ib tug rau tagnrho ntawm tus Qhov xwm ntawm xwm: Qhov no yog qhov uas yuav tsum tau kws nyob zog, Yog hais tias koj nyob ntawm no mus nees, ib cov kislas zog, yam. Nyob rau txhua lub zog, Txawm tias cov qib elementary, xws li tom ib ologrammatico txheej txheem yog fwm cov keeb kwm ntawm lub zog, Yog no txoj sia uas yug los ntawm cov pa cua lub sij hawm. Nyob hauv ib tug khiav mus, Txawm tias cov qib elementary, Koj yuav saib tau cov evolution ntawm tus txiv neej, Ib, Physics, tab sis lub cim los ntawm ib tug neeg. Qhov no muaj ntaub ntawv ntau ntau. Kuv tau ntsib coaches zoo heev uas nyob rau hauv cov tseem muaj ib tug tau txhais tau cov yam ntxwv ntawm lub pob, Ib txhia tsuas saib tus neeg lub hwj tau lub cev, tej nqaij, Tej yam yuav ua qhua, xav txog tej tus taug kev to taub ntau tshaj koj ua puas tau yam ntawm peb cov me nyuam kawm ntawv.

Qhia kuv yog vim li cas koj thiab kuv mam li qhia koj uas koj tseem.

Ntsuas yooj yim ua kom paub, tab sis, tsuas yog hais tias nws yog nrog nws lus los metacognitive xav txog kev teem uas cuag peb cov tsis pom kev. ua ntej no, Dab tsi yuav tsum tsim muaj cov kev cob qhia yog xob Serendipity; thaum txog lub detective lawm rau qhov scene ntawm qhov ua phem los kom paub txawm tias feem ntau insignificant meej tau los xyuas seb leej twg yog tus murderer, yog li cov cov tsheb loj thauj neeg yuav yaj qhov teeb meem no yuav qhia tau tias txoj kev tsav.

Twb tsis tau txoj kev no tsis siv los ntawm cov kev pab cuam, tiam sis yog tswv yim.

Ua Antonio Machado, "caminante tsis muaj kev camino nyab”: txoj kev uas koj ua tau nrog rau txoj kev.MUS

"Raws li tej yam mob uas loj complexity,
dominated ntawm tus interweaving ntawm kev xav thiab chaos,
tib txog kev mus kawm yog dab tsi los mus sib hais thiab yuam kev proceeds (sim & kawm).” 2

Tus cob qhia ua lub luag hauj lwm yog rau ib tug neeg soj ntsuam cov analogous, ib txoj kev los mus nrhiav thiab ua kom muaj caij los caij mob uas.

Tus creation kom tus contemporary
kev siv cov divergent xav
(ntawm qhov discontinuity) thiab convergent (ntawm sustainability). 2

Qhov no yog lub qhov chaw tshawb xyuas-nkaus, vim li no nws ua paub hais tias cov tsheb loj thauj neeg yuav tsum mus rau ib lub brink ntawm chaos. Koj yuav tsum muab tso rau hauv ib txoj hauj lwm mus txeeb lub caij muaj tswv yim.

"Peb xav ib mix ntawm rationality thiab irrationality rau qhov chaw nyob. Yuav kom overcome lub mismatch ntawm lub ntiaj teb no tej teeb meem thiab tej txuj ci pitches, tej kev paub yuav tsum tau ua hauj lwm nrog thiab multidimensional.” 3

Lub kaw lus thiab yuam kom crystallizes,
yuav nyuaj thiab nkig.
Lub chaotic lawv tsis ua hauj lwm
rog txog cov teeb meem.
Tab sis lub kaw lus uas muaj tej yam teeb tsis meej
yog saj zawg zog, Adaptive thiab muaj tswv yim.(B)

Cov tsheb loj thauj neeg yuav tsum tau noj, yuav tsum muaj cuab kav nkag siab, thiab muaj kev nkag siab hais tias yuav tsum khiav ntawm complexity. Yuav tsum npaj kom hloov, yuav tsum tau saj zawg zog hloov. Nws nyob ntawm no uas cov kev ua si los kev kawm, qhov no "caminante tsis muaj tus nyab camino", txoj kev uas koj ua tau nrog rau txoj kev.

"Kev kawm yog tsis derived (tsuas)
txoj kev tshawb no paub tias tus neeg mob,
tab sis tus kawg kiag ua ntej tus neeg xyaum tsis pub dhau lub complexity."2

Tab sis, txoj kev twg peb mam?

Yeej tsis muaj ncaj kev uas tsis muaj contingencies. "Npaj nyob rau lub uncertainty".

"Tus complexity yog ib lo lus-teeb meem thiab tsis tawm lus-tov." (THIAB. Morin)

Tsis tau li Morin:

"Paub lawm thiaj li taug txuj kev cia li muaj meej txog nyuaj uas yuav rau nws tus kheej uas raug kev ua yuam kev thiab illusion. Tam sim no, nyob hauv doctrinal certainties, dogmatic thiab intolerant uas lurk tus phem illusions." (THIAB. Morin)

Tsis tau:

"Peb sail nyob hauv ib lub hiav txwv ntawm uncertainty los ntawm tus archipelago ntawm lub zos certainties."(THIAB. Morin)

Cov kab lus ntawm tus Greek poet Euripides, hnub no li ces nws zaus nws xov:

"Tus tsim tsis muaj, Nws yog npaj txhij rau txog vaj tswv opens lub qhov rooj."(Euripides)

"Txoj kev uas nws yeej yuav tsis lam ntawm tsis tu ncua." (Nplog Tzu)

Armed uas mob siab rau, hlub, txoj kev ntseeg thiab vam cia, nrog lub siab anguish peb yuav mus nyob rau hauv lub hiav txwv ntawm uncertainty.

Dante Alighieri expresses no siab tsis sublime li ntawd, nyob hauv cov thawj ob peb kab ntawm cov Divine Comedy:

Nyob nruab nrab ntawm cov lus ntawm peb lub neej

Kuv pom kuv nyob hauv lub hav zoov dub,

txoj kev ncaj uas twb ploj.4

Kuv tsis paub dab tsi yog qhov certainties, tsis qhov tseeb tiag tsuas yog, tus ntawd yog tus uncertainty.

"Peb tsis tau toov
siv txoj kev meej pem los yog scientific
kev loj hlob ntawm cov kev paub yav tom ntej […]
Yog li ntawd, peb tsis tau toov kawm yav tom ntej kom tib neeg yav tas los."
(Carl Popper)

"Qhov tseeb rationality yog txawv ntawm rationalization: qhov tseeb rationality nyob rau hauv kev sib tham nrog lub obscure." (Edgar Morin)

Txuas ntxiv mus rau…

Kuv xav no zaj duab xis vim kuv maj uas zoo rau cov ntsiab lus no tsab xov xwm sau cov ntseeg

Sau npe rau lub webform rau sab mus rau sab xis ntawm cov nplooj ntawv yog hais tias koj xav tau cov xov xwm los ntawm DeMotu.it

Giulio Rattazzi

http://www.demotu.it/wordpress/archives/category/complessita

COV NTAWV POM ZOO

Bibliography

  1. txujci vol. 1- Qhov xwm ntawm xwm Edgar Morin – Raffaello Cortina khoom
  2. Prey los yog kab laug sab. Alberto tsib Luca Toni thiab Alberto F Comello. tsib Luca Toni Comello, Prey los yog kab laug sab., Utet Torino qiv, 2005.
  3. 7 Cov txuj ci tsim nyog rau kev kawm ntawv ntawm tus yav tom ntej sau: Edgar Morin Publisher: Cortina tawm: 2001
  4. Ua ntej cov thawj tercet nkauj ntawm Dante Alighieri Divine Comedy.

Qhov chaw kawm ntawv

  1. http://santiago.pellegrinando.it/poesie/1.01_Cantares.htm
  2. http://www.tulliotinti.net/psicofilosofia/corsi/episteme_psiche/4_ecoratio.pdf

 

 

Tso tawm los giulio. rattazzi